Nguyên nhân loãng xương sau sinh ở phụ nữ và cách phòng ngừa

Nguyên nhân phụ nữ sau sinh hay bị loãng xương

Phụ nữ sau sinh có thể bị loãng xương do những nguyên nhân sau:

• Giảm mật độ xương khi mang thai và cho con bú: Trong thời gian mang thai (đặc biệt trong 3 tháng cuối thai kỳ) và cho con bú, cơ thể người mẹ phải cung cấp lượng lớn canxi cho thai nhi và sữa mẹ. Mỗi lần mang thai, phụ nữ mất khoảng 3 – 5% khối lượng xương . Sự mất cân bằng giữa tạo xương và tiêu xương kéo dài trong thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ loãng xương;
• Thiếu hụt vitamin D: Vitamin D giúp hỗ trợ hấp thu canxi từ thức ăn. Khi cơ thể không đủ vitamin D, lượng canxi đưa vào cơ thể không đủ để bù đắp cho nhu cầu của mẹ và bé, khiến xương suy yếu;
• Thay đổi nội tiết tố estrogen: Estrogen giúp bảo tồn khối lượng xương. Sau sinh, mức estrogen giảm rõ rệt, tăng hoạt tính của tế bào hủy xương (osteoclast), khiến quá trình hủy xương diễn ra nhanh hơn;
• Áp lực thể chất và stress sau sinh: Việc chăm sóc trẻ sau sinh đòi hỏi mẹ phải thức khuya, ôm trẻ nhiều và ít vận động thể chất. Tình trạng này gây stress kéo dài, làm cơ thể giảm hấp thu canxi, giảm hoạt động của tế bào tạo xương, khiến xương dễ tổn thương.

Dấu hiệu loãng xương sau sinh ở phụ nữ

Người phụ nữ sau sinh bị loãng xương có thể xuất hiện những dấu hiệu sau:

• Dễ gãy xương, nhất là vùng xương sườn, gãy kín sau sinh mổ;
• Cảm giác đau nhói hoặc âm ỉ cột sống, lưng dưới khi vận động;
• Đau mỏi xương khớp dù không có sang chấn hay căng giãn mạch, đặc biệt đau ở lưng, vai, bàn chân;
• Cơ thể dễ mệt, thiếu sức;
• Móng tay dễ gãy;
• Đau nhức cơ bắp, đau răng.

Trường hợp các dấu hiệu loãng xương sau sinh chỉ được biểu hiện ở mức độ nhẹ, người phụ nữ sẽ không nhận thấy bản thân gặpvấn đề về xương khi sinh này. Do đó, khi sinh con theo phương pháp sinh mổ, người mẹ có thể gặp phải biến chứng gãy xương sườn kín, chưa được phát hiện ngay. Sau này, biến chứng mới có thể được phát hiện khi người mẹ thấy đau âm ỉ lúc vận động.

Loãng xương sau sinh có nguy hiểm không?

Loãng xương sau sinh phần lớn thuộc loại loãng xương sinh lý, không quá nguy hiểm. Tình trạng này có khả năng tự cải thiện sau khi giai đoạn cho con bú kết thúc và người mẹ áp dụng chế độ dinh dưỡng phù hợp. Một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng phụ nữ mang thai nhiều lần (mỗi thai kỳ kéo dài từ 28 tuần trở lên) có thể cải thiện mật độ xương theo thời gian.

Ngược lại, nếu tình trạng này dẫn đến gãy xương như xương sườn, cột sống hoặc xương chậu, điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng vận động, chăm sóc trẻ và chất lượng cuộc sống của người mẹ.

Cách phòng ngừa tình trạng sau sinh bị loãng xương

Việc chăm sóc sức khỏe xương trong suốt quá trình mang thai, thời kỳ hậu sản và giai đoạn cho con bú có vai trò quan trọng trong phòng ngừa loãng xương sau sinh. Một số cách phòng ngừa được chuyên gia khuyến nghị bao gồm:

1. Bổ sung đủ vi chất bằng chế độ ăn uống

Mẹ sau sinh cần bổ sung đủ canxi khoảng 1200 – 1300 mg/ngày thông qua thực phẩm như sữa, sản phẩm từ sữa, cá hồi, rau xanh đậm và đậu phụ. Kết hợp uống vitamin D theo hướng dẫn của bác sĩ để tăng khả năng hấp thu canxi. Việc bổ sung nên được tiếp tục trong thời gian cho con bú để dự phòng loãng xương.

2. Vận động sau sinh

Các bài tập nhẹ như đi bộ, yoga, thắt cơ sàn chậu (Kegel) có thể hỗ trợ sức khỏe xương, kích thích tạo xương và hạn chế loãng xương. Vận động còn giúp người mẹ giảm đau lưng, cải thiện tâm trạng và hỗ trợ tiêu hóa.